Trong kho tàng truyền thuyết của Phật giáo, câu chuyện về bà Thanh Đề – mẹ của Tôn giả Mục Kiền Liên – luôn là bài học đau thương về nhân quả. Bà Thanh Đề được biết đến với tính cách xa hoa, lãng phí và tham lam, những hành vi vô cùng thiếu tính tâm linh, không tin vào Tam Bảo. Những tội lỗi của bà đã tích tụ thành nghiệp xấu, dẫn đến kết quả khắc nghiệt: sau khi chết, bà phải chịu cảnh đói khát trong địa ngục, trở thành loài ngạ quỷ.
Bà Thanh Đề là ai?
Theo truyền thuyết, bà Thanh Đề là một người phụ nữ sống xa hoa, lãng phí đến mức mỗi bữa ăn bà nấu luôn có đủ mấy món ăn phong phú. Thậm chí, nếu ăn không hết, thức ăn sẽ bị bỏ vãi lung tung khắp nơi, thể hiện rõ sự lãng phí và thiếu tôn trọng đối với của cải vật chất.
Bà còn được mô tả là người không có lòng tin vào Tam Bảo, không tuân theo những quy tắc đạo đức của Phật giáo. Sự tham lam, độc ác và lãng phí của bà đã làm tích tụ nên những nghiệp xấu nặng nề, và khi bà qua đời, quả báo đắng cay đã đến.
Quả báo của nghiệp chướng: Bị đày vào địa ngục
Do những hành vi bạo lực với của cải và lòng tham không đáy, khi chết, bà Thanh Đề đã phải chịu “quả” của nghiệp báo nặng nề. Truyền thuyết kể rằng bà bị đọa xuống làm quỷ đói – một trạng thái của những linh hồn mãi mãi phải chịu đói khát, không có được sự an ủi của những bữa cơm ấm áp.
Một trong những câu chuyện nổi tiếng liên quan đến bà là khi bà cố gắng cho con ăn, nhưng do tội lỗi trong quá khứ, cơm bà mang theo lại hóa thành than hồng, không thể nuôi dưỡng được, chứng tỏ rằng lòng tham lam của bà đã khiến cho mọi thứ trở nên bất hạnh.
Tấm lòng hiếu thảo của Ngài Mục Kiền Liên
Ngài Mục Kiền Liên, một trong mười đại đệ tử của Đức Phật và nổi tiếng về thần thông, đã từng sử dụng “đạo nhãn” – khả năng thần thông đặc biệt – để nhìn thấy số phận bi thảm của mẹ mình. Ngài phát hiện rằng do nghiệp xấu của bà Thanh Đề, mẹ đã bị sinh vào địa ngục, nơi bà phải chịu đựng cực hình và đói khát triền miên.
Tràn đầy lòng thương xót và hiếu thảo, ngài Mục Kiền Liên đã mang cơm dâng mẹ, mặc dù cơm của bà đã biến thành than hồng do nghiệp chướng của bà. Ngài không chịu yên với số phận đó mà quyết tâm cầu xin Đức Phật chỉ dạy cách cứu độ mẹ mình. Đức Phật dạy rằng dù lòng hiếu thảo của ngài rất lớn, nhưng để cứu độ mẹ, ngài cần sự viện trợ của các vị oai thần, đức lớn và lực gia trì của chư Tăng Ni khắp mười phương.
Với niềm tin sắt đá, vào ngày RẰM tháng BẢY – ngày lễ VU LAN, ngài đã thành tâm kính lễ trai tăng. Nhờ đó, tội nghiệp của mẹ được xá giải, bà Thanh Đề được cứu thoát khỏi kiếp quỷ đói và chuyển sinh về cảnh giới an lành.
Truyền thuyết phụ: Bà Thanh Đề và những hành vi cuồng tín
Ngoài câu chuyện về sự lãng phí và nghiệp báo, còn có một truyền thuyết khác về bà Thanh Đề được lưu truyền ở Ấn Độ. Theo đó, bà được cho là rất sùng đạo, nhưng lại cực kỳ cẩn trọng đến mức cho rằng gạo mua từ chợ không tinh tấn vì hạt lúa bị người ta bước qua.
Bà tự tay trồng lúa, chăm sóc kỹ lưỡng và khi đến mùa thu hoạch, bà sử dụng một con dao mới tinh để cán gạo, nhằm đảm bảo sự trong sạch cho lễ vật cúng Phật. Tuy nhiên, các sư không quan tâm đến bát cơm tấm lòng khó khăn của bà, lại ưu tiên tiếp nhận những lễ vật đắt tiền từ những người giàu có.
Bị tổn thương về lòng tự trọng, bà Thanh Đề đã tức giận, ném chén cơm cho chó ăn và thề rằng sẽ cho các sư về địa ngục hết. Sau đó, bà còn mời quý sư đến nhà ăn cơm, nhưng lại làm món thịt chó nhân bánh bao để tặng, một hành động càng cho thấy sự thiếu tôn trọng đối với pháp môn và đạo đức. Hành động đó càng làm tăng thêm nhân xấu của bà.
Bài học nhân quả từ câu chuyện
Câu chuyện về mẹ của Ngài Mục Kiền Liên – bà Thanh Đề – gửi gắm nhiều bài học quý giá:
- Họa và phúc luân chuyển: Điều kiện có vẻ bất hạnh nhất có thể trở thành phúc lành, và ngược lại. Sự thay đổi của vận mệnh luôn luôn ẩn chứa những điều không lường trước được.
- Nhận thức về nghiệp báo: Những hành vi lãng phí, tham lam và thiếu tôn trọng đối với của cải vật chất và tâm linh sẽ không bao giờ không bị đền đáp bằng những quả báo nặng nề.
- Sức mạnh của lòng hiếu thảo và từ bi: Mặc dù mẹ của Ngài Mục Kiền Liên đã phạm nhiều tội lỗi, nhưng nhờ tấm lòng hiếu thảo, con đã không ngần ngại cầu xin và tìm kiếm cách cứu độ, cho thấy rằng tình cảm gia đình và lòng từ bi có thể vượt qua mọi rào cản của nghiệp chướng.
Câu chuyện về tội ác của bà Thanh Đề – mẹ của Ngài Mục Kiền Liên – là minh chứng sống động cho quy luật nhân quả trong đạo Phật. Bà, với những hành vi xa hoa, lãng phí và tham lam, đã phải chịu đựng hậu quả khắc nghiệt của nghiệp xấu, trở thành quỷ đói trong địa ngục. Nhưng qua đó, tấm lòng hiếu thảo của Ngài Mục Kiền Liên đã mở ra con đường cứu độ, minh chứng rằng dù có những tội lỗi nghiêm trọng, sự từ bi và nỗ lực tu hành chân thành cũng có thể mang lại hy vọng giải thoát cho chúng sanh.