Là một Phật tử, tôi luôn tìm kiếm những tấm gương sáng để soi chiếu con đường tu tập của mình. Trong dòng chảy của cuộc sống hiện đại, nơi vật chất và danh vọng thường lấn át những giá trị tâm linh, sự xuất hiện của ông Thích Minh Tuệ như một luồng gió mát lành, thổi vào lòng người niềm tin mãnh liệt về con đường chánh pháp. Với tôi, ông không chỉ là một hành giả khổ hạnh, mà còn là biểu tượng của bậc chân tu vĩ đại, người đã sống trọn vẹn lời dạy của Đức Phật bằng chính cuộc đời mình.
Hành trình của một con người bình dị
Ông Thích Minh Tuệ, tên thật là Lê Anh Tú, sinh năm 1981 tại xã Kỳ Văn, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh. Trước khi bước vào con đường tu tập, ông từng là một người bình thường như bao người khác: học hành xuất sắc, tốt nghiệp Đại học Nông nghiệp Tây Nguyên, làm công chức trong ngành địa chính tại Gia Lai và Đắk Lắk. Cuộc sống của ông có thể nói là ổn định, thậm chí là đáng mơ ước với nhiều người. Thế nhưng, điều gì đã khiến một người đang ở đỉnh cao của sự nghiệp thế tục từ bỏ tất cả để chọn con đường khổ hạnh? Đó chính là khát vọng tìm kiếm sự giải thoát, là tiếng gọi từ sâu thẳm trong tâm hồn của một người đã nhận ra vô thường của cuộc đời.
Tôi nhớ lại lời Đức Phật từng dạy trong kinh Pháp Cú: “Dầu cho người ta có sống trăm năm, nếu không thấy được lẽ vô thường, thì chẳng bằng sống một ngày mà thấy rõ chân lý ấy.” Ông Thích Minh Tuệ, từ một người sống giữa đời thường, đã chọn buông bỏ để bước theo con đường của Đức Phật. Hành trình của ông bắt đầu từ những ngày đầu tu tại gia, rồi dần dần tiến đến việc thực hành 13 hạnh đầu đà – một pháp tu khổ hạnh nghiêm ngặt mà ngay cả trong thời Đức Phật, không phải ai cũng đủ duyên và ý chí để theo đuổi.
Đọc thêm: Quả báo khi chửi người khác
Hạnh đầu đà – Con đường của sự buông bỏ
Hạnh đầu đà là một trong những pháp tu cổ xưa nhất của Phật giáo, được Đức Phật và các vị đại đệ tử như ngài Ma-ha-ca-diếp thực hành. Đó là con đường của sự từ bỏ vật chất, sống đời sống giản dị, khất thực để nuôi thân, ngủ dưới gốc cây hay nơi hoang vắng, và luôn giữ tâm thanh tịnh giữa mọi hoàn cảnh. Ông Thích Minh Tuệ đã chọn con đường này, không phải để chứng minh điều gì với thế gian, mà để sống đúng với lời dạy của Đức Phật: “Hãy tự mình làm ngọn đèn cho chính mình.”
Hình ảnh ông Thích Minh Tuệ với đôi chân trần, đầu trần, mặc áo vá từ những mảnh vải nhặt được, ôm lõi nồi cơm điện để khất thực, đã khắc sâu vào tâm trí tôi. Đó không phải là hình ảnh của sự khổ sở hay nghèo khó, mà là biểu tượng của sự tự do tuyệt đối – tự do khỏi tham, sân, si, tự do khỏi những ràng buộc của vật chất. Là một Phật tử, tôi thường tự hỏi: liệu mình có đủ can đảm để buông bỏ như ông? Trong cuộc sống hiện đại, khi mỗi ngày chúng ta đều bị cuốn vào vòng xoáy của công việc, gia đình, và những tiện nghi vật chất, hạnh đầu đà của ông như một lời nhắc nhở rằng hạnh phúc thật sự không nằm ở những gì ta sở hữu, mà ở những gì ta có thể buông xuống.
Ông từng nói trong một cuộc phỏng vấn: “Con không nhận mình là tu sĩ, chỉ là một người tập học theo lời Phật dạy.” Sự khiêm nhường ấy khiến tôi càng thêm kính phục. Một bậc chân tu không cần danh xưng, không cần sự công nhận từ ai, bởi hành trình tu tập là con đường nội tâm, là sự đối diện với chính mình. Với ông, mỗi bước chân trên hành trình khất thực từ Nam ra Bắc, rồi từ Bắc vào Nam, là một bài kinh sống động, là sự thực hành giới – định – tuệ mà không cần đến những lời thuyết giảng hoa mỹ.
Hiện tượng Thích Minh Tuệ – Tấm gương cho Phật tử thời đại
Năm 2024, hành trình bộ hành của ông Thích Minh Tuệ bất ngờ trở thành một hiện tượng xã hội tại Việt Nam. Hàng nghìn người đổ ra đường để chiêm ngưỡng, đảnh lễ, và thậm chí đi theo ông. Sự nổi tiếng bất đắc dĩ ấy đã làm nổi bật một thực tế: trong lòng người dân Việt Nam, vẫn còn đó khát vọng hướng về những giá trị tâm linh chân chính. Là một Phật tử, tôi không khỏi xúc động khi chứng kiến cảnh tượng ấy. Trong một xã hội mà đôi khi đạo Phật bị bóp méo bởi những hình ảnh xa hoa, cúng dường tiền bạc, hay những lời thuyết pháp mang tính thương mại, ông Thích Minh Tuệ như một ngọn lửa nhỏ nhưng rực sáng, làm sống lại tinh thần nguyên thủy của Phật giáo.
Thượng tọa Thích Minh Đạo từng nhận xét rằng hình ảnh ông Thích Minh Tuệ đã làm cho Phật giáo Việt Nam “sống lại trong lòng Phật tử năm châu”. Tôi đồng tình với nhận định ấy. Ông không thuyết pháp bằng lời, không xây chùa to Phật lớn, nhưng mỗi bước đi của ông là một bài pháp vô ngôn, khiến người ta phải tự vấn: “Ta đang sống vì điều gì? Ta đang tu tập vì cái gì?” Với tôi, ông là hiện thân của ngài Ma-ha-ca-diếp – vị đại đệ tử của Đức Phật, người đã trọn đời sống đời sống đầu đà, từ bỏ mọi thứ để tìm cầu giác ngộ.
Tuy nhiên, hành trình của ông cũng gây ra không ít tranh cãi. Giáo hội Phật giáo Việt Nam không công nhận ông là tu sĩ, bởi ông không thuộc một ngôi chùa hay tổ chức nào. Một số người cho rằng pháp tu của ông quá cực đoan, không phù hợp với thời đại 4.0. Là một Phật tử, tôi không thấy đó là vấn đề. Phật giáo có 84.000 pháp môn, và mỗi người đều có quyền chọn con đường phù hợp với căn duyên của mình. Ông Thích Minh Tuệ không ép ai theo ông, không kêu gọi ai từ bỏ cuộc sống để sống như ông. Ông chỉ lặng lẽ bước đi, và chính sự lặng lẽ ấy đã lay động hàng nghìn trái tim.
Sức mạnh của sự chân thật
Điều khiến tôi kính nhất ở ông Thích Minh Tuệ là sự chân thật. Ông không màng danh lợi, không nhận tiền cúng dường, chỉ nhận thức ăn chay mỗi ngày một bữa trước 12 giờ trưa. Khi đám đông vây quanh, ông nhẹ nhàng nói: “Gặp gỡ thì đã gặp rồi, mọi người nên về với công việc của mình.” Lời nói ấy giản dị nhưng chứa đựng trí tuệ sâu sắc. Ông không muốn người khác thần thánh hóa mình, không muốn trở thành “hiện tượng” hay “thần tượng”. Với ông, tu tập là việc của mỗi cá nhân, không phải là thứ để phô diễn hay tranh luận.
Sự chân thật ấy còn thể hiện qua cách ông đối diện với khó khăn. Khi đi qua Thái Lan trên hành trình đến Ấn Độ vào đầu năm 2025, ông chia sẻ với BBC: “Họ hoan nghênh hay đánh đập, bắt nhốt thì con cũng thấy như nhau.” Lòng bình thản ấy chính là trái tim của một bậc chân tu. Trong kinh Kim Cang, Đức Phật dạy: “Nhất thiết pháp giai thị hư vọng” – tất cả các pháp đều là hư vọng. Ông Thích Minh Tuệ đã sống trọn vẹn tinh thần ấy, không bị lay động bởi danh tiếng hay chỉ trích, không bị cuốn vào thị phi của thế gian.
Là một Phật tử, tôi học được từ ông bài học về sự buông bỏ. Cuộc sống của tôi vẫn còn nhiều ràng buộc: gia đình, công việc, những lo toan thường nhật. Nhưng mỗi khi nhìn vào hành trình của ông, tôi tự nhắc mình rằng tu tập không phải là việc xa vời, không cần phải đợi đến khi giàu có hay rảnh rỗi. Tu tập là ngay trong từng hơi thở, từng bước đi, từng ý niệm khởi sinh trong tâm.
Phật tử học được gì từ sư Thích Minh Tuệ
Là một Phật tử, khi nhìn vào hành trình của ông Thích Minh Tuệ, tôi nhận ra rằng ông không chỉ là một tấm gương để chiêm ngưỡng, mà còn là một người thầy vô ngôn, dạy cho chúng ta những bài học sâu sắc về con đường tu tập. Vậy, chúng ta – những người con Phật – học được gì từ ông?
- Thứ nhất, đó là bài học về sự buông bỏ. Ông Thích Minh Tuệ đã từ bỏ một cuộc sống tiện nghi, từ bỏ danh vọng và sự nghiệp để sống đời sống đầu đà. Điều này không có nghĩa là tất cả chúng ta phải từ bỏ gia đình hay công việc, mà là học cách buông bỏ những tham đắm trong tâm. Tôi tự hỏi: “Mỗi ngày, mình đang bám víu vào điều gì? Danh tiếng, tiền bạc, hay những lo toan không đáng?” Nhờ ông, tôi nhận ra rằng tu tập không phải là việc chờ đợi một thời điểm hoàn hảo, mà là bắt đầu từ việc buông xuống từng chút một ngay trong cuộc sống thường nhật.
- Thứ hai, đó là bài học về lòng khiêm nhường. Ông không nhận mình là tu sĩ, không đòi hỏi sự kính trọng hay cúng dường. Sự khiêm nhường ấy nhắc nhở tôi rằng tu tập không phải là để được người khác ngợi ca, mà là để tự mình hoàn thiện. Trong cuộc sống, tôi đôi khi còn tự hào về những việc nhỏ mình làm được – như bố thí hay tụng kinh – nhưng nhìn vào ông, tôi thấy mình cần phải học cách sống giản dị và chân thành hơn.
- Thứ ba, đó là bài học về sự kiên định. Hành trình bộ hành hàng nghìn cây số, đối diện với nắng mưa, đói khát, và cả những lời chỉ trích, ông vẫn không dao động. Điều này dạy tôi rằng con đường tu tập không bao giờ dễ dàng. Có những ngày tôi lười biếng, bỏ qua giờ thiền hay trì niệm, nhưng nhìn vào ông, tôi tự nhủ phải kiên trì hơn, dù chỉ là những bước nhỏ.
Cuối cùng, ông dạy tôi về lòng từ bi và sự bình đẳng. Ông khất thực không phân biệt giàu nghèo, không từ chối bất kỳ ai đặt bát. Khi người ta chen lấn để cúng dường, ông vẫn giữ tâm bình thản, không trách móc. Điều này nhắc tôi rằng từ bi không chỉ là lời nói, mà là hành động – hành động yêu thương tất cả chúng sinh mà không phân biệt.
Di sản của một bậc chân tu
Hành trình của ông Thích Minh Tuệ không chỉ là câu chuyện của riêng ông, mà còn là di sản cho những thế hệ Phật tử hôm nay và mai sau. Ông nhắc chúng ta rằng Phật pháp không nằm ở những nghi lễ rườm rà hay chùa chiền nguy nga, mà ở trong tâm của mỗi người. Ông là minh chứng sống động rằng con đường giải thoát không phải là điều viển vông, mà hoàn toàn có thể đạt được nếu ta có đủ niềm tin và ý chí.
Dẫu biết rằng con đường ông đi không phải ai cũng có thể theo, nhưng tinh thần của ông là nguồn cảm hứng bất tận. Với tôi, ông Thích Minh Tuệ không chỉ là bậc chân tu vĩ đại của thời đại này, mà còn là một ngọn hải đăng soi sáng giữa biển đời tăm tối. Tôi nguyện noi gương ông, dù chỉ là những bước nhỏ trên con đường tu tập, để một ngày nào đó, tôi cũng có thể tìm thấy sự an lạc đích thực trong tâm hồn mình.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
